Waar staan we met de AOV?
In het regeerakkoord is afgesproken dat er een arbeidsongeschiktheidsverzekering komt voor alle zelfstandigen. Deze maand heeft Minister Van Gennip in een brief aan de Kamer de uitwerking van deze plannen opgetekend. De bezwaren die de Kunstenbond eerder maakte zijn met deze uitwerking niet weggenomen. Hierover gaat de Kunstenbond graag met zzp-leden in gesprek op vrijdag 21 april.
Minister Van Gennip heeft een update van haar AOV-plannen voor zzp’ers naar de Tweede Kamer gestuurd. De plannen zijn een voorproefje van het wetsvoorstel, dat deze zomer openbaar wordt. De verplichte AOV voor zelfstandigen gaat op zijn vroegst ingevoerd worden in 2027. Voor de uitvoering houdt de minister grotendeels vast aan de plannen die voort zijn gekomen uit het polderen. Het voorstel komt steeds dichter in de buurt van de WAZ (wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen), een verzekering die door niemand gewenst werd en die zes jaar na de invoering in 1998 al weer verdween.
De belangrijkste drie punten waarop de Kunstenbond de plannen toetst zijn betaalbaarheid, keuzevrijheid en toegankelijkheid. Op alle drie de punten is veel aan te merken. De bezwaren die ze bij de introductie van de plannen hadden, zijn nog niet weggenomen.
Betaalbaarheid
Het standpunt dat deze verplichte AOV niet te betalen is, geldt nog steeds. Een recente peiling bevestigt dit: 56% van de respondenten geeft als reden dat ze geen AOV hebben omdat dit te duur is. Door inflatie lopen de kosten al hoog op en die zijn lang niet altijd door te berekenen. Het zou problematisch zijn als daar nog eens 8% AOV-premie bovenop moet komen. De budgetten van gesubsidieerde instellingen worden vooralsnog niet extra verhoogd om deze kosten op te vangen – dat zou wel moeten. Doorberekening van kosten aan het publiek is ook geen makkelijke optie omdat dit leidt tot vraaguitval. De muziekles wordt weer duurder, wie kan dat nog betalen?
Keuzevrijheid
In de plannen van de minister wordt de keuzevrijheid ingeperkt. De wachttijd (de periode voordat de arbeidsongeschiktheidsuitkering begint) wordt standaard 1 jaar. Kiezen voor 2 jaar is geen optie meer, terwijl de premie lager is bij een langere wachttijd. De vrijstelling voor de landbouwsector komt te vervallen en alle zzp’ers die winstaangifte inkomstenbelasting doen, vallen onder de verzekering. Ook de opt-out mogelijkheid staat onder druk: dat kan alleen als je evenveel betaalt en minimaal dezelfde dekking neemt als de verplichte verzekering. Bovendien waarschuwt de minister dat er ook een kans is dat er helemaal geen opt-out komt.
Toegankelijkheid
De culturele en creatieve sector is met 50% zpp de sector met het grootste percentage zzp’ers: ongeveer 150.000 zijn het er. Een derde van die groep doet geen winstaangifte en is resultaatgenieter. Het kabinet ziet dat deze groep in de culturele sector een substantieel inkomen haalt uit resultaat, maar biedt hen geen mogelijkheid zich te verzekeren. Verdien je als zzp’ers flink meer dan het minimumloon, dan ben je ook nog steeds aangewezen op een verzekeraar. En combineer je een baan met werken als zelfstandige, of werk je afwisselend in loondienst of als zelfstandige, dan hou je ook verzekeringsproblemen.
Praat mee over de implicaties van de verplichte AOV
Kortom, voor de Kunstenbond zijn de bezwaren nog niet weggenomen. Het is belangrijk om jouw mening mee te nemen in onze verdere opstelling en inzet richting de politiek. Daarom organiseert de Kunstenbond aanstaande vrijdag 21 april van 10:00-11:00 uur een online themabijeenkomst om met zzp-leden van de Kunstenbond in gesprek te gaan over de verplichte AOV. Aanmelden kan via deze link vóór aanstaande donderdag 20 april om 10 uur. Er is een beperkt aantal plekken, dus meld je gauw aan als je je stem over dit onderwerp wilt laten horen.