Fair pay ketentafel-voorstel Rekentool Popmusici: test en reageer nu!
Hoe bepaal je wat een eerlijke gage is voor een act of artiest?
De fairPACCT ketentafel Popmusici lanceert een Rekentool waarmee op basis van vijf carrièrefases bepaald kan worden welke gage minimaal bij een live-optreden op een podium hoort. De tool is gebaseerd op een eerste testperiode. Vanaf nu kunnen alle popmuzikanten, managers, boekers e.a. bij voorkeur vóór woensdag 1 november en uiterlijk vóór woensdag 15 november testen hoe de nieuwe Rekentool werkt en hun bevindingen met fairPACCT delen.
Gebruik hierbij het onderstaande invulformulier (of klik in de rekentool links onderin op de feedback-knop). De terugkoppeling door fairPACCT en de ketentafel op basis van de binnengekomen reacties gebeurt voor 1 december.
Vijf carrièrefases voor live-acts
Volgens onafhankelijk onderzoek hebben muzikanten een werkweek van als geheel bijna 50 uur. De gemiddelde inzet voor één live-optreden is 15,4 uur en het betreft gemiddeld 80 optredens per jaar. De ketentafel streeft naar meer samenhang tussen de sterk variërende vaak beperkte inkomsten en de fase van ontwikkeling van een act. Met behulp van de nieuw ontwikkelde Rekentoolkan op basis van 11 objectieve criteria geïdentificeerd worden tot welke fase een act behoort. Fase 0 (starting up) en fase 1 (upcoming) zijn opbouwfases in reputatie. In fase 2 (developing) speelt de act bijvoorbeeld in de kleine zalen van de VNPF-podia en werkt deze met een klein professioneel team. Een act in fase 3 (mid-career) verzorgt optredens op toonaangevende podia en festivals, verkoopt kleine zalen, en hier en daar een grote zaal uit. Voor de act in fase 4 (arrived) geldt dat deze in staat is om grote zalen uit te verkopen, eigen tours kan bekostigen én voldoende verdient voor een goed inkomen.
De kloof tussen inzet en inkomsten van popmuzikanten
In een adviesrapport over de kloof bij popmuzikanten tussen de tijd besteed aan live-optredens en de daarvoor ontvangen vergoeding wordt de volgende fair pay beloning geschetst, die door de ketentafel wordt onderschreven. Een zelfstandige professional in fase 2 en 3 zou in elk geval een gage conform modaal niveau dienen te ontvangen, hetgeen neerkomt op € 415 per bandlid, per optreden. Een live-act in fase 1 zou op basis van het minimumloon tenminste € 258 voor elk bandlid moeten krijgen. In fase 0 kan worden volstaan met € 116 conform bijstandsniveau en in fase 4 geldt de vrije marktwerking. Dit staat nog ver af van de huidige praktijk. De conclusie is zelfs zo dat de daadwerkelijke inkomsten van popmuzikanten met een redelijke staat van dienst slechts één derde van het sociaal minimum zijn en maar één vierde van een fair pay beloning.
Fair Pay Fonds vanaf 2025
De ketentafel heeft ook een macro-berekening over de fair pay meerkostenlaten maken, te beginnen bij de VNPF-podia. Jaarlijks vinden daar zo’n 8.000 optredens plaats. Als de bandleden in de fases 1 en 2 een fair pay beloning zouden krijgen is daarvoor € 7,8 miljoen per jaar méér nodig. Uitgaande van het sociaal minimum betreft dat nog altijd een bedrag van € 3,1 miljoen per jaar extra. Vervolgens heeft de ketentafel uiteenlopende opties in kaart gebracht om de geconstateerde financiële kloof aan het begin van de komende cultuurperiode 2025-2028 te kunnen dichten.
Een combinatie van kansrijke factoren lijkt hierbij de beste oplossing te zijn, zodat er een Fair Pay Fonds kan worden opgericht. De gelden zouden kunnen komen uit onder andere een minimale verhoging van de servicekosten op de ticketverkoop van alle popconcerten, gematcht met extra rijkssubsidie. De tafel presenteerde haar plansamen met Adviesbureau Berenschot tijdens het landelijke Congres Podia/Festivals/Evenementen op 19 september jl. Op dit moment loopt een haalbaarheidsstudie, die in januari 2024 zal worden toegelicht tijdens ESNS.
Fair Pay Pilot in 2024: test daarom snel de Rekentool Popmusici
Al in 2024 wil de ketentafel Popmusici door een kleine selectie van 5 poppodia een fair pay pilot laten uitvoeren, met inzet van de Rekentool en met hulp van een privaat cultuurfonds dat dit moet gaan ondersteunen. Het is daarom belangrijk om de Rekentoolnu meteen goed te testen en tijdig feedback te geven, met name in geval van fouten of onvolkomenheden. Er is geen tijd te verliezen, de weg naar een eerlijke beloning is ingezet!
Ter consultatie:
